Dash gizlilik kriptoları içersinde en önde gelen kripto paralardan bir tanesidir. 2014 yılında X coin adıyla piyasaya çıktı; Daha sonra isim değişikline giderek Dark Coin adını aldı; 2015 yılına gelindiğinde ise şimdiki ismi olan Dash adını aldı. Dash ismi aslında Digital Cash’in kısaltmasıdır.
Dash’in teknik altyapısına baktığımız zaman hybrid bir yapı karşımıza çıkıyor. İki katmanlı bir yapı kullanan Dash’in ilk katmanında madenciler ikinci katmanında ise Masternode’lar yer alıyor. Gönderim işlemleri Masternode’lar üzerinden yapılıyor. Bunun için 1.000 adet Dash’le Masternode kurulabiliyor.
Blok ödüllerinin dağıtımında ise %45’lik dilim ilk katmandaki madencilere ayrılıyor. Diğer %45’lik dilim ikinci katmandaki Masternode’lara ayrılıyor. Geriye kalan %10’luk kesim ise Dash ekibine ayrılıyor. Ekibe ayrılan para da projenin geliştirilmesi ve güncellemeler için kullanılıyor.
Dash oldukça yüksek Masternode sayısına sahip olmasından ötürü merkeziyetsizlik oranı yüksek bir proje olarak karşımıza çıkıyor. Ancak işin bir de diğer yönü var; O da birinci katmanda yapılan madencilikte ASIC cihazlara izin verilmesinden ötürü bazı madencilik çiftliklerinin ciddi miktarda güç sahibi olması.
Dash’in gönderim altyapısına baktığımız zaman 3 farklı transfer şekli görüyoruz. Bunlardan birincisi normal düz yolla gönderim. Bu yöntem sistemin içersindeki en ucuz yollu gönderim şekli. Buradaki gönderimler çok hızlı şekilde yapılmıyor. Gönderim sıraya sokuluyor ve sırası geldiği zaman transfer gerçekleşiyor. İkinci gönderim şeklinin adı ise “Instantsend.” Burada gönderim anlık olarak gerçekleşiyor. Bu gönderim şeklinin asıl amacı geleneksel ödeme sistemleriyle başa çıkabilmek. Dash sisteminin içersindeki üçüncü ödeme yöntemi ise “Privatesend”. Burada isminden de anlaşılacağı üzere gizlilik ön planda. Bu gönderim yöntemi en yüksek komisyon ödenen yöntem olarak belirlenmiş.
Peki Dash ödemelerde gizliliği nasıl sağlıyor? Burada sistem gönderimlerde birbirine benzer boyutlardaki işlemleri önce grupluyor. Daha sonra mixing yöntemiyle bunları birbirine teknik olarak karıştırarak gönderimlerin gizli kalmasını sağlıyor.
Dash her ne kadar gizlilik özelliğiyle ön plana çıksa da günümüzde özellikle Güney Amerika’da günlük hatta kendisine geniş bir kullanım alanı bulmuş durumdadır. Hatta şu an Dash’in kullanımının %60’ı direkt Venezuella’da gerçekleşiyor. Dash ekibi Venezuella’nın ekonomik kriz döneminde özel çözümler ürettikten sonra bu hizmetleri tüm Güney Amerika geneline yaydı.
Dash başta Binance, Okex ve Bitfinex olmak üzere birçok farklı kripto para borsasında listelenmektedir.
Dash ile alakalı daha detaylı bilgi için aşağıdaki videomuzu izleyebilirsiniz;
